Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Bài 26: Tìm hiểu các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận - Trường THCS Vĩnh Phú

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Bài 26: Tìm hiểu các yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận - Trường THCS Vĩnh Phú

1. I.Yếu tố tự sự và miêu tả trong văn nghị luận 1. Ví dụ sgk/113,114
2. Nếu bỏ yếu tố tự sự và miêu tả, người đọc không thể biết và hình dung ra được sự giả dối, lừa gạt, nhũng lạm, sự tàn bạo của thực dân Pháp và nỗi khổ về cái vạ mộ lính mà người dân phải chịu. Văn bản vì thế sẽ ít thuyết phục hơn.
3. Nhờ có các yếu tố miêu tả mà biểu cảm giúp cho việc trình bày luận cứ được cụ thể, sinh động, do đó có tính thuyết phục mạnh mẽ hơn.
4. Các dân tộc anh em trên đất nước chúng ta đã sáng tạo ra muôn vàn truyện anh hùng đẹp . Có truyện đã trở thành trường ca lớn , như Đam Săn , Xinh Nhã v.v Riêng Chàng Trăng của dân tộc Mơ-nông và Nàng Han của dân tộc Thái là hai truyện có nhiều nét rất giống với truyện Thánh Gióng ở miền xuôi . Mẹ chàng Trăng đã nằm mơ thấy một con thỏ trắng nhảy qua ngực mà thụ thai và đẻ ra chàng . Sợ tù trưởng phạt và, mẹ chàng bỏ chàng trên rừng, phó mặc cho trời đất. Suốt ngày chàng không nói , không cười, chỉ thích chơi khiên đao . Sau đó, chàng cưỡi ngựa đá khổng lồ do trời đất cho, đi giết một tên bạo chúa đến chiếm đất rồi cuối cùng biến vào mặt trăng để đêm đêm soi xuống dòng thác Pông-gơ-nhi những vầng sáng bạc . Còn nàng Han là một cô gái thông minh dũng cảm, lớn lên đi đánh giặc ngoại xâm . Quân nàng liên kết với người Kinh, theo cờ lệnh bằng chăn dệt chỉ ngũ sắc của nàng mà đánh tan được giặc . Mường bản đang vui thắng trận thì nàng hóa thành tiên lên trời , sau khi tắm ở sông Nậm Bờ tắm. Và trên dãy núi Pu-keo vẫn còn đền thờ nàng Han ở chân rừng, gần đấy có những vũng, những ao chi chít nối tiếp nhau là vết chân voi ngựa của quân nàng Han và quân đội của người Kinh . So sánh với những truyện nói trên, chúng ta thấy truyện Thánh Gióng thực sự là một bản anh hùng ca và là anh hùng ca của người Việt cổ . (Theo Cao Huy Đỉnh, Người anh hùng làng Gióng)
5. 1. Ví dụ 3 sgk/115 2. Nhận xét Từ việc tìm hiểu trên, cần chú ý khi đưa ra các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận, cần chú ý: - Không sử dụng tràn lan các yếu tố miêu tả, tự sự. Bởi lẽ đây không phải là mục đích của văn bản nghị luận. - Chỉ dùng với mục đích làm sáng tỏ luận điểm, làm cho luận điểm trở nên nổi bật. 3. Ghi nhớ sgk/116
6. 3. Ví dụ 3 sgk/115 Từ việc tìm hiểu trên, khi đưa ra các yếu tố tự sự và miêu tả vào bài văn nghị luận, cần chú ý: - Không sử dụng tràn lan các yếu tố miêu tả, tự sự. Bởi lẽ đây không phải là mục đích của văn bản nghị luận. - Chỉ dùng với mục đích làm sáng tỏ luận điểm, làm cho luận điểm trở nên nổi bật. 4. Ghi nhớ sgk/116 II. Luyện tập 1. - Hs chỉ ra yếu tố miêu tả và tự sự - Tác dụng: + Yếu tố tự sự giúp người đọc hình dung rõ hơn hoàn cảnh sáng tác của bài thơ và tâm trạng của nhà thơ. + Yếu tố miêu tả làm cho người đọc như trông thấy trước mắt khung cảnh của đêm trăng và cảm xúc của người tù.