SKKN Một số biện pháp phụ đạo học sinh yếu Toán Lớp 4 - Năm học 2018-2019 - Lý Văn Lon

Nội dung text: SKKN Một số biện pháp phụ đạo học sinh yếu Toán Lớp 4 - Năm học 2018-2019 - Lý Văn Lon

1. Trường TH B Long An Sáng Kiến Kinh Nghiệm Toán 4 yếu: . Do trí tuệ kém phát triển, do lơ là trong học tập., do bị hỏng một số kiến thức, kĩ năng cơ bản, do ham chơi, lười học, do không thích thầy cô, do phương pháp của giáo viên chưa phù hợp, lời giảng chưa thu hút, do gia đình thiếu quan tâm, hoàn cảnh gia đình quá khó khăn phải phụ làm thêm với cha mẹ không có thời gian học ở nhà, do ảnh hưởng tâm lý, do ảnh hưởng từ bạn bè, do bị nghiện game, hoặc có một số sở thích khác . Việc xác định nguyên nhân là cả một quá trình vô cùng khó khăn và phức tạp nhưng đó chính là điều kiện không thể thiếu để lựa chọn giải pháp giáo dục phù hợp cho từng đối tượng mà chúng ta đã tìm được nguyên nhân. Bước 3: Lựa chọn và ứng dụng các kinh nghiệm, giải pháp giáo dục HS. Tất cả có 3 nhóm giải pháp chính, nhưng khi lựa chọn và áp dụng thì đó lại là sự đan xen, phối hợp, hổ trợ cho nhau tùy theo nguyên nhân dẫn đến học yếu của HS. Chính vì vậy giải pháp là từ chính HS mà ra, tức là HS yếu gì? Nguyên nhân từ đâu mà ta đề ra giải pháp thích hợp. Do đó tìm đúng đặc điểm và nguyên nhân dẫn đến học yếu, là yếu tố quyết định cho việc lựa chọn các nhóm giải pháp khắc phục vấn đề học yếu của HS. - Trong quá trình thực hiện kế hoạch chúng tôi đã tập hợp, lựa chọn và vận dụng các nhóm giải pháp sau để giáo dục HS yếu thấy có hiệu quả. Nhóm giải pháp kích thích thái độ học tập của HS: Đây là nhóm giải pháp mang tính cơ bản và quan trọng nhất nó phù hợp với hầu hết các đối tượng HS, do nhiều nguyên nhân yếu. Thực vậy trong quá trình giảng dạy mỗi giáo viên đều ý thức được rằng “Tác phong học tập có quyết định rất lớn trong quá trình chiếm lĩnh tri thức của HS. -Tác phong học tập là gì?: Tác phong học tập là một hệ thống thái độ, hành vi của người học đối với một hoạt động, một hình thức tổ chức, một lời giảng của người dạy trong quá trình dạy học và giáo dục. - Bằng câu chuyện, tấm gương hay một bài giáo dục hướng nghiệp, lời tâm sự chân tình của giáo viên làm cho HS ý thức được lợi ích của việc học tập, cảm nhận được việc học là vinh quang, không phải là một nhiệm vụ quá khó khăn phức tạp. - Xem trọng việc xây dựng nề nếp lớp và giáo dục đạo đức cho HS chính nề nếp lớp làm cho HS thấy việc học quan trọng hơn. Từ đó có đầy đủ ý chí, sự tập trung cao độ cho việc học. Chính những tấm gương đạo đức, lễ nghĩa làm cho HS thấy được ý thức trách nhiệm của mình với lớp, với thầy cô, cha mẹ, gia đình và mọi người về việc học của mình. - Sử dụng lời động viên, khen ngợi hợp lí: Là con người, ai cũng thích được khen và cố gắng để xứng đáng với lời khen đó.Trong mỗi chúng ta ai cũng có nhiều kỉ niệm đẹp về một thời đi học, mà có lẽ lời khen của thầy cô là kỉ niệm đẹp nhất và sâu sắc nhất. Chính vì vậy lời khen thật lòng, đúng lúc là phương thuốc, là giải pháp tối ưu nhất để kích thích thái độ học tập của HS. Chúng tôi nhớ sách “ Đắc nhân tâm” của Nguyễn Hiến Lê dịch có viết rằng: “Lời khen là lời nói đẹp nhất của loài người. Muốn thu phục nhân tâm thì lời khen ngợi tự đáy lòng là lời đầu tiên khi muốn được lòng người khác hoặc muốn người khác nghe theo mình.” Đối với HS yếu cũng vậy, được khen đúng lúc, đúng chỗ, các em sẽ rất tự tin và luôn cố gắng phấn đấu để xứng đáng với lời khen của thầy cô. Nhưng cũng cần chú ý khi sử dụng lời khen phải đúng lúc, đúng chỗ và đảm bảo phải xuất phát tự đáy lòng. Biết chọn vào đúng ngay sự cố gắng, đúng năng khiếu, đúng ngay những tiến bộ mà HS vừa cố gắng đạt được, tránh lạm dụng lời khen biến chúng thành lời nói bình thường và trở nên nhàm chán. Sự việc gì cũng khen, một buổi học ai cũng được khen, khen như vậy không gây được xúc cảm với HS, mà trái lại còn làm cho các em cảm thấy bình thường không phát huy được khả năng của HS. GVCN: Lý Văn Lon Trang 5 Năm Học: 2018-2019
2. Trường TH B Long An Sáng Kiến Kinh Nghiệm Toán 4 đoàn thể, các tổ chức từ thiện xã hội kịp thời giúp đỡ HS có hoàn cảnh khó khăn, động viên các em an tâm học tập, tránh trường hợp bỏ học do học yếu và gia cảnh quá khó khăn. Bước 4: Kiểm tra đánh giá và rút kinh nghiệm: Việc đánh giá năng lực học tập của HS là việc làm thường xuyên và liên tục mà đặc biệt là đối với học sinh yếu còn phải thực hiện nhiều hơn. Chúng ta đánh giá HS không phải chỉ để xếp loại mà chủ yếu là để đánh giá lại phương pháp tổ chức dạy của chúng ta có đạt hiệu quả hay không, nội dung dạy học cho các em học yếu có phù hợp chưa. Từ đó giáo viên có kế hoạch điều chỉnh cho phù hợp. Mặt khác đánh giá còn để giáo viên xác định đúng đối tượng HS yếu và tìm ra được nguyên nhân để giáo dục tốt hơn. - Khi giảng dạy giáo viên chú ý theo dõi học sinh yếu kém, khuyến khích các em học tập tích cực phát biểu ý kiến. Đặc những câu hỏi dễ, cho những bài tập vừa sức. Đối với mục tiêu quan trọng cơ bản của tiết học, giáo viên thường xuyên gọi các em yếu thực hành nhiều hơn. Có thể chẻ nhỏ bài tập hoặc cho thêm nhiều bài tập trắc nghiệm với mức độ yêu cầu vừa sức với các em, giúp các em khắc phục tính ngại khó,giúp các em hiểu các thuật ngữ, cách suy luận, chỉ rõ những kiến thức quan trọng cần khắc sâu, cần nhớ kỹ. - Kích thích động viên đúng lúc khi các em có tiến bộ hay đạt được một số kết quả. Đồng thời phân tích chỉ cho các em chỗ sai nếu có, phê phán đúng mức thái độ lơ là khi học, tránh nói chạm lòng tự ái học sinh. -Điều quan trọng cần nói đến nữa là giáo viên cần tạo không khí cởi mở, tạo tình cảm thân thiện, gần gũi, tránh sự nặng nề, tạo áp lực cho các em để các em cảm thấy thích học, để dần dần thay đổi về “chất”. - Thường xuyên theo dõi kiểm tra sau mỗi tiết học để nắm sự tiến bộ phát hiện kịp thời những kiến thức các em chưa nắm được để có sự điều chỉnh phù hợp với kế hoạch phụ đạo học sinh. - Kết hợp với nhiều phương pháp dạy học để dẫn dắt học sinh tới kiến thức cần đạt. - Tạo điều kiện cho học sinh có thói quen trao đổi kiểm tra lẫn nhau. - Tổ chức cho học sinh khá giỏi thường xuyên giúp đỡ các em yếu kém về học tập, về phương pháp vận dụng kiến thức . - Giáo viên tổ chức học sinh giỏi kèm học sinh yếu, phụ đạo học sinh yếu trong giờ tự học, tự ôn tập ở trong lớp những kiến thức để các em nắm vững hơn. Sau buổi học phụ đạo, giáo viên có kế hoạch kiểm tra trên giấy để nắm mức độ tiến bộ của các em, tuyên dương các em học có tiến bộ trước lớp nhằm động viên kích thích các em ham học và học tốt hơn dù đó là những tiến bộ nhỏ. - Giáo viên thường xuyên liên hệ với phụ huynh của các em học yếu để báo cáo tình hình học tập của các em học yếu. Kết hợp phụ huynh động viên, đôn đốc, nhắc nhỡ giúp các em đạt kết quả tốt hơn - Các biện pháp thực như sau : VD1: Muốn tìm số hạng chưa biết.Chúng ta cần thực hiện như thế nào ? ( HS: lấy tổng trừ đi số hạng đã biết ). x+340 = 675 => x = 675-340 => x = 335. VD2: Muốn tìm số bị trừ, ta cần như thế nào? (HS: lấy cộng với số trừ). x- 465 = 732  x = 732+465 GVCN: Lý Văn Lon Trang 7 Năm Học: 2018-2019
3. Trường TH B Long An Sáng Kiến Kinh Nghiệm Toán 4 - Kích thích động viên đúng lúc khi các em có tiến bộ hay đạt được một số kết quả. Đồng thời phân tích chỉ cho các em chỗ sai nếu có, phê phán đúng mức thái độ lơ là khi học, tránh nói chạm lòng tự ái học sinh. - Điều quan trọng cần nói đến nữa là giáo viên cần tạo không khí cởi mở, tạo tình cảm thân thiện, gần gũi, tránh sự nặng nề, tạo áp lực cho các em để các em cảm thấy thích học, để dần dần thay đổi về “chất”. b.Sau khi áp dụng sang kiến. - Thường xuyên theo dõi kiểm tra sau mỗi tiết học để nắm sự tiến bộ phát hiện kịp thời những kiến thức các em chưa nắm được để có sự điều chỉnh phù hợp với kế hoạch phụ đạo học sinh. - Kết hợp với nhiều phương pháp dạy học để dẫn dắt học sinh tới kiến thức cần đạt. - Tạo điều kiện cho học sinh có thói quen trao đổi kiểm tra lẫn nhau. - Tổ chức cho học sinh khá giỏi thường xuyên giúp đỡ các em yếu kém về học tập, về phương pháp vận dụng kiến thức . - Giáo viên tổ chức học sinh giỏi kèm học sinh yếu, phụ đạo học sinh yếu trong giờ tự học, tự ôn tập ở trong lớp những kiến thức để các em nắm vững hơn. Sau buổi học phụ đạo, giáo viên có kế hoạch kiểm tra trên giấy để nắm mức độ tiến bộ của các em, tuyên dương các em học có tiến bộ trước lớp nhằm động viên kích thích các em ham học và học tốt hơn dù đó là những tiến bộ nhỏ. - Giáo viên thường xuyên liên hệ với phụ huynh của các em học yếu để báo cáo tình hình học tập của các em học yếu. Kết hợp phụ huynh động viên, đôn đốc, nhắc nhỡ giúp các em đạt kết quả tốt hơn. Qua các biện pháp nêu trên đã giúp các em yếu của lớp có sự tiến bộ một cách rõ rệt, đưa chất lượng học tập của các em nâng dần. Cụ thể đầu năm học các em trong lớp như: Phước Trọng, Mỹ Ngân, Thanh Phong rất yếu toán, kĩ năng tính toán rất chậm. 2.Lợi ích thu được khi áp dụng sáng kiến. Đến giữa học kì I các em đã cơ bản thực hiện được các dạng toán cộng, trừ, nhân, chia cho số có nhiều chữ số, phân biệt được việc tìm số chia, số bị chia, thừa số, số hạng, số trừ, số bị trừ trên số tự nhiên và phân số: nắm rõ các dạng toán hình, toán điển hình và quan trọng hơn là biết cách thử lại khi thực hiện xong 1 bài toán, không có học sinh nào phải kiểm tra lại, đạt chỉ tiêu trường giao. Tôi xin dẫn chứng cụ thể số liệu xếp loại học lực môn toán qua từng kỳ của năm học 2018 -2019 như sau: Thời TSHS HTT HT CHT điểm Đầu 30 5 16.7% 22 73.3% 3 10% năm Giữa 30 10 33.3% 20 66.7% 0 % HKI - Thiết kế bài dạy phù hợp và sáng tạo. Giáo viên kiên trì bền bỉ chịu khó trong công tác phụ đạo học sinh yếu, theo dõi sát từng đối tượng học sinh trong lớp để kịp thời phát hiện những kiến thức các em chưa nắm hoặc còn mập mờ nhằm đề ra kế hoạch phụ đạo phù hợp. GVCN: Lý Văn Lon Trang 9 Năm Học: 2018-2019
4. Trường TH B Long An Sáng Kiến Kinh Nghiệm Toán 4 đoạn cuối học kì I, nên kết quả sẽ được chúng tôi cập nhật, rút kinh nghiệm qua đợt thi cuối kì I (năm học: 2018-2019). Quá trình thực hiện chuyên đề, cũng là quá trình cập nhật thêm các kinh nghiệm và loại bỏ đi những kinh nghiệm không còn phù hợp thực tế, để thực hiện có hiệu quả trong suốt quá trình dạy học. 2.Bài học kinh nghiệm. - Khi tổ chức phụ đạo học sinh yếu chúng ta phải thực hiện đúng quy trình, đầy đủ các bước sau: xác định đối tượng; tìm nguyên nhân; chọn giải pháp và tổ chức phụ đạo; kiểm tra đánh giá rút kinh nghiệm. - Sử dụng phương pháp động viên, khen ngợi hợp lí, là giải pháp chính trong suốt quá trình dạy học và phụ đạo HS. Qua khảo sát có 100% giáo viên cho rằng giải pháp trên có hiệu quả rất cao. Cả gia đình, nhà trường và xã hội phải chia sẽ trách nhiệm trong công tác khắc phục tình trạng học sinh yếu kém (không nên đổ lỗi hoặc giao hẳn trách nhiệm cho giáo viên). Ngay từ đầu năm học, sau khi tiến hành khảo sát chất lượng, giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn cần phối hợp phân tích, đánh giá kết quả đạt được của học sinh để đưa ra các dự báo về học sinh yếu kém. - Việc xác định đúng nguyên nhân để tìm giải pháp hợp lí và sử dụng phối hợp nhiều giải pháp trong quá trình phụ đạo là yếu tố quyết định sự thành công. Tuy nhiên,thì trong quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài này, sẽ không tránh khỏi những mặt hạn chế, thiếu sót. Vì vậy, tôi rất mong được sự giúp đỡ, đóng góp ý kiến quý báu của cấp trên và đồng nghiệp để đề tài này được hoàn thiện và đạt kết quả cao hơn, đồng thời được áp dụng rộng rãi trong việc dạy học môn Toán ở Tiểu học. Trên đây là một số PPDH giúp học sinh yếu, học tốt môn Toán, trong chương trình Tiểu học nói chung và chương trình Toán lớp 4 nói riêng. Trong suốt thời gian qua, bản thân tôi đã nghiên cứu, vận dụng vào thực tế giảng dạy và chất lượng học tập của học sinh đã nâng lên rõ rệt. Các em đã thực sự phấn khởi, tự tin khi học Toán. Đối với tôi, cách dạy trên đã góp phần không nhỏ vào việc dạy học và giáo dục các em – những mầm non tương lai của đất nước. 3.Kiến nghị, đề xuất. Kiến nghị lãnh đạo Phòng giáo dục, sớm có chỉ đạo cho các cụm chuyên môn tổ chức các chuyên đề về giáo dục học sinh yếu, đó cũng là cơ hội cho giáo viên được trao đổi, học tập lẫn nhau những kinh nghiệm giáo dục HS yếu đạt hiệu quả . Tôi cam đoan những nội dung báo cáo trên là sự thật. Xác nhận của đơn vị áp dụng sáng kiến Người viết sáng kiến Lý Văn Lon GVCN: Lý Văn Lon Trang 11 Năm Học: 2018-2019