Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tạo cảnh quan môi trường, khu vui chơi tại trung tâm

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp tạo cảnh quan môi trường, khu vui chơi tại trung tâm

1. I. THÔNG TIN CHUNG: 1. Tên sáng kiến: Một số biện pháp tạo cảnh quan môi trường, khu vui chơi tại trung tâm. 2. Tác giả: Họ và tên: Bùi Thị Thu Hiền Năm sinh: 1980 Nơi thường trú: Khu 5A Thị Trấn Than Uyên Trình độ chuyên môn: Trung cấp Chức vụ công tác: Hiệu trưởng Nơi làm việc: Trường mầm non xã Tà Mung Điện thoại: 01652672463 Tỉ lệ đống góp tạo ra sáng kiến: 100% 3. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục mầm non (Quản lý) 4. Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ tháng 9/2016 đến tháng 3/2018. 5. Đơn vị áp dụng sáng kiến: Tên đơn vị: Trường Mầm non xã Tà Mung huyện Than Uyên Địa chỉ: Xã Tà Mung - huyện Than Uyên- tỉnh Lai Châu Điện thoại: 01652672463 II. NỘI DUNG SÁNG KIẾN: 1. Sự cần thiết, mục đích của việc thực hiện sáng kiến: Giáo dục mầm non có ý nghĩa rất quan trọng trong hệ thống giáo dục Quốc dân, thời gian này trẻ phát triển nhanh nhất, toàn diện nhất. Song việc trẻ đến trường được vui chơi, được trải nghiệm với thế giới xung quanh, với môi trường xanh, sạch đẹp là giúp trẻ biết cảm nhận, biết yêu cái đẹp, rèn kỹ năng sống cho trẻ. Song việc đầu tư kinh phí mua sắm, trang trí từ nguồn ngân sách Nhà nước còn hạn hẹp. Vậy để có được môi trường cảnh quan thu hút, hấp dẫn cần phải tăng cường công tác xã hội hoá giáo dục, huy động sự tham gia của cha mẹ học sinh và cộng đồng xã hội. Trong thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước hiện nay, cũng như 1
2. theo chủ trương của Đảng, Nhà nước Giáo dục mầm non ngày nay không chỉ là chăm sóc và giáo dục, vì với trẻ mầm non thẩm mỹ, mỹ quan môi trường là điều mà thu hút trẻ trong các hoạt động rất nhiều. Ở đây 100% trẻ là con em dân tộc thiểu số gia đình khó khăn, môi trường sống còn nhiều thiếu thốn, nhận thức của phụ huynh hạn chế, việc trẻ được tiếp cận môi trường xanh - sạch - đẹp và phong phú là rất hiếm. Chính vì vậy phụ huynh sẽ thấy được tầm quan trọng của việc cho con em đến trường ở môi trường khang trang sạch đẹp. Công tác xây dựng môi trường cảnh quan, tạo khu vui chơi cho trẻ là giúp trẻ hiểu hơn về vẻ đẹp thiên nhiên, hiểu về thế giới xung quanh, mạnh dạn, tự tin trải nghiệm, khám phá từ đó trẻ hứng thú đến trường, yêu cuộc sống, yêu thiên nhiên hơn. Bởi trẻ em như búp trên cành, như tờ giấy trắng mà người lớn vẽ gì nên ấy, ta tạo cho trẻ môi trường xanh - sạch - đẹp cùng với việc tạo khu vui chơi đa dạng sẽ giúp trẻ phát triển một cách toàn diện. Bên cạnh đó, thúc đẩy các cô giáo có biện pháp kết hợp rèn luyện các kỹ năng sống cho học sinh. Xây dựng cảnh quan sư phạm xanh- sạch- đep nhằm tạo ra môi trường học tập, sinh hoạt, vui chơi an toàn, hấp dẫn đối với trẻ, giúp các bé thực sự cảm nhận được “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. Tạo cảnh quan môi, tạo khu vui chơi không những có tác động đến sự hứng thú của học sinh mà còn tạo ra môi trường làm việc thân thiện, an toàn, lành mạnh cho cả cô và trò, tác động mạnh mẽ đến lương tâm, trách nhiệm, lòng yêu nghề của mỗi thầy cô giáo. Từ đó, đội ngũ thấy được kết quả tích cực sẽ nhiệt tình hơn trong công việc, yêu nghề hơn, tự tin hơn khi môi trường công tác được khang trang. Việc đầu tư xây dựng cảnh quan môi trường là một trong những yếu tố hết sức cần thiết trong các cơ sở giáo dục Mầm non. Tạo môi trường cho trẻ hoạt động là điều kiện quan trọng giúp trẻ phát triển mọi mặt, môi trường thiết kế hấp dẫn, gọn gàng, an toàn, gần gũi vì ở lứa tuổi mầm non chơi mà học, học mà chơi. Vì vậy cảnh quan, môi trường đồ dùng vui chơi phong phú giúp trẻ kích thích sự khám phá, trải nghiệm thực tế, trẻ sáng tạo trong khi được vui chơi. Cuối cùng là kêu gọi được sự tham gia của các bậc phụ huynh, tham gia của các đoàn thể, các cá nhân trong và ngoài đơn vị. 2
3. 2. Phạm vi triển khai thực hiện: Một số biện pháp tạo cảnh quan môi trường, khu vui chơi tại trung tâm. 3. Mô tả sáng kiến: a. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến: Trong những năm qua chúng tôi nhận thấy rằng nhà trường đã nghiên cứu chỉ đạo xây dựng cảnh quan môi trường và tạo khu vui chơi, song hiệu quả chưa cao, môi trường chưa được phong phú, đồ dùng, đồ chơi tự làm chưa nhiều, việc thu hút trẻ đến trường và sự quan tâm từ các bậc phụ huynh chưa cao. Chính vì vậy chất lượng giáo dục và tỷ lệ chuyên cần có phần ảnh hưởng, việc trẻ được vui chơi, trải nghiệm, khám phá chưa nhiều tích cực, trẻ chưa thực sự mạnh dạn, ngại giao tiếp, chưa được hoạt động với đồ vật và thiên nhiên nhiều. Từ đó việc phát triển ngôn ngữ và nhận thức thế giới xung quanh trẻ hiệu quả chưa cao. Tại khu trung tâm cơ bản tạo được những bồn hoa, cây xanh và một số đồ dùng tự làm, có 05 bộ như bập bênh, xích đu, ghế, bậc thể dục, cổng chui, và vườn rau xanh cho bé, 01 khu cát nước nhỏ... Nhận thức của trẻ về học tập và vui chơi còn nghèo nàn, nhút nhát, chưa được trải nghiệm với thế giới xung quanh nhiều, số trẻ được khám phá, trải nghiệm đạt mức trên 40%. Giáo viên chưa thực sự năng động, linh hoạt, sáng tạo trong việc tạo dựng cảnh quan để đảm bảo mỹ quan phù hợp với ngành học, chưa tích cực trong công tác phối hợp, tuyên truyền tới các bậc phụ huynh tham gia các hoạt động của lớp, của nhà trường đạt 30%. Bảng 01: Khảo sát kết quả trẻ trước khi áp dụng sáng kiến Số lượng trẻ Nội dung khảo sát Số trẻ đạt Tỷ lệ (%) Trẻ biết trải nghiệm 55/115 47,8 Trẻ biết chơi theo nhóm 35/115 30,4 115 trẻ (khu trung Trẻ mạnh dạn, tự tin 42/115 36,5 tâm) Trẻ biết bảo vệ môi 35/115 30,4 trường, yêu thiên nhiên Bảng 02: Bảng khảo sát về xã hội hóa giáo dục trước khi áp dụng sáng kiến. 3
4. Nội dung khảo sát Số lượng Chất lượng - Trung tâm có 05 đồ dùng phát triển Đảm bảo Cảnh quan, môi vận động tự làm. trường - Có 01 khu vui chơi cát nước. - 06 cây bóng mát - 05 cây cảnh Đội ngũ tham gia trong việc tạo Hiệu quả chưa cảnh quan, môi - 10 đồng chí cao trường - 150 lượt người Sự tham gia của - 200kg xi măng Đảm bảo cộng đồng - Gỗ: 15 cây - Tre 20 cây - Lốp xe 15 chiếc. Qua những giải pháp cũ mà tôi đã áp dụng sau đây, bản thân tôi là người đứng đầu trong đơn vị tôi thấy có những ưu và nhược điểm như sau: + Chỉ đạo, hướng dẫn giáo viên, nhân viên và phụ huynh tham gia xây dựng cảnh quan. + Công tác tuyên truyền, phối hợp + Liên kết, tham khảo học tập các trường bạn Những giải pháp đó tôi thấy cũng có những ưu điểm, song hạn chế còn tương đối nhiều cụ thể như: + Ưu điểm: Có kế hoạch chủ động tham mưu với chính quyền và có văn bản phối hợp với bí thư chi bộ, trưởng bản về công tác giáo dục. Có kế hoạch, hướng dẫn từng điểm trường, từng giáo viên, nhân viên, phụ huynh trong việc chỉ đạo, hướng dẫn làm từng khu, từng đồ dùng. Học tập được một số cách tạo cảnh quan, một số đồ chơi tự làm, cách sắp xếp phù hợp. 4
5. + Nhược điểm: Giáo viên chưa thực sự gần gũi, nắm bắt tuyên truyền tận tình tới các bậc phụ huynh, việc phối kết hợp còn mờ nhạt, đa số giáo viên tự làm, tự lao động. Chưa học tập tham quan được nhiều trường, trẻ chưa tích cực, chưa tự tin, chưa thực sự hiểu về thế giới xung quanh, chưa huy động được nhiều sự tham gia của cộng đồng trong việc tạo cảnh quan môi trường. Qua những giải pháp, những ưu và nhược điểm đã nêu trên tôi thấy cần phải phát huy nó, làm mới thêm nó, khắc phục nó và nghiên cứu lồng ghép, đan xen thêm giải pháp mới sẽ có thành công hơn. b. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến: Lần đầu tiên áp dụng sáng kiến tại điểm trường trung tâm nhà trường đã nhận được sự ủng hộ đông đảo của các bậc phụ huynh đóng góp ngày công lao động, các điều kiện cần làm như tre, gỗ, lên rừng đào cây xanh bóng mát, sưu tầm các trang phục dân tộc, ủng hộ những đồ dùng bản sắc dân tộc như váy Mông, áo cóm, các ghế, gùi, khăn, cóm khẩu, quả còn, túi đeo... Bản thân nêu cao vai trò trách nhiệm người đứng đầu, tham mưu, bàn bạc thống nhất trong tập thể cùng đưa ra ý tưởng, phân công nhiệm vụ cụ thể mỗi người trong việc xây dựng, chăm sóc cảnh quan... Đảng ủy, chính quyền quan tâm hơn trong việc kết hợp chỉ đạo thôn bản cùng nhà trường, đoàn thể xã tham gia lao động tạo cảnh quan môi trường. Đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên đã nêu cao vai trò trách nhiệm, có ý thức lao động, sưu tầm cây, hoa, trang trí lớp học phong phú, thẩm mỹ. Có ý thức cùng chăm sóc, bảo vệ khu triển lãm, khu vui chơi... Có sự tham gia, giúp đỡ, hỗ trợ của các công trình đang xây dựng tại đơn vị và công trình thi công trên địa bàn xã. Sự tham gia của các bậc phụ huynh. Có ý tưởng sáng tạo trong việc nghiên cứu tạo môi trường, cảnh quan. Tận dụng 100% từ nguyên liệu sẵn có tại địa phương, gần gũi với trẻ, không tốn kém kinh phí. Trẻ hứng thú trải nghiệm, vui chơi, mạnh dạn, tự tin... Khu vui chơi được sắp xếp liên hoàn, trẻ được chơi, khám phá được chăm sóc hoa, lồng ghép được các môn học khác nhau, phát triển toàn diện cho trẻ. Sưu tầm cây bóng mát trên rừng về trồng, không mua các loại cây. 5
6. * Giải pháp 1: Chỉ đạo, hướng dẫn cán bộ, giáo viên, nhân viên sưu tầm, tạo cảnh quan theo hướng tích cực và hiệu quả. Để việc tạo cảnh quan có hiệu quả thì song song với việc thực hiện kế hoạch chỉ đạo thì việc hướng dẫn, phân công nhiệm vụ cho đội ngũ là điều vô cùng quan trọng. Bởi không có kế hoạch phân công, không có sự phối hợp của đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên sẽ khó thành công. Giải pháp cũ Giải pháp mới Tính mới - Phân công chưa đến - Phân công nhiệm vụ cụ - Kế hoạch cụ thể, có từng cá nhân, chưa có sự thể đến từng cá nhân, khoa học. kiểm tra. từng nhóm. - Đội ngũ trách nhiệm, - Đội ngũ còn chưa tích - Có sự phối hợp, chủ nhiệt tình, có sáng tạo cực, chưa chủ động động, tích cực tốt - Giao trách nhiệm tới - Tạo các khu vui chơi - Việc sắp xếp thời gian từng cá nhân, nhóm và còn đơn điệu, mờ nhạt hợp lý, khu vui chơi sáng có sự tư vấn, kiểm tra - Việc sưu tầm nguyên tạo, phù hợp với trẻ. trước, trong và sau khi vật liệu chưa đa dạng, - Cán bộ, giáo viên, nhân thực hiện của mỗi nhóm, chưa chủ động. viên tự sưu tầm nguyên cá nhân. liệu có sáng tạo, chủ - Nguyên liệu đa dạng, động, và có tích cực như phong phú, hiệu quả tốt. các loại cây cảnh, hoa, - Hoàn thiện các khu các vỏ chai, lọ, hộp nhựa, triển lãm, vui chơi, các lốp xe ô tô, máy, gỗ, tre, đồ dùng, đồ chơi có đá, sỏi... nhiều sáng tạo, đẹp mắt, thu hút trẻ. Trước đây việc cán bộ giáo, viên, nhân viên tham gia tạo cảnh quan còn mờ nhát, ít quan tâm, ít trách nhiệm nên môi trường còn nghèo nàn, đơn điệu. Ngay sau khi nghiên cứu, khảo sát thực tế, bàn bạc, thống nhất địa điểm, hình thức, cách làm đã lựa chọn làm “ Khu bé yêu thiên nhiên, bé vui khám phá, sắc màu dân tộc” nghiên cứu nguyên vật liệu cho từng thứ phải làm, từ đó tôi xây dựng kế hoạch phân công nhiệm vụ cụ thể tới từng đồng chí cán bộ, giáo 6
7. viên, nhân viên, tới từng nhóm nhằm phát huy vai trò chủ động, trách nhiệm của nhóm, cá nhân và xây dựng khối đoàn kết, phát huy tính chủ động, sáng tạo. Nhằm phát huy những cái đã làm được và khắc phục, bổ sung, sáng tạo thêm cái mới. Bảng 03: Bảng phân công nhiệm vụ cán bộ, giáo viên, nhân viên trong việc sưu tầm nguyên vật liệu tạo khu vui chơi ST Nguyên Số Chất Thời gian Tham gia Họ và tên T liệu lượng lượng hoàn thành thực hiện 10 cây Bùi Thị Thu Gỗ, sưu gỗ, các Gỗ Trước Chỉ đạo và 1 Hiền tầm hoa loại mới 20/12/2017 thực hiện hoa Trồng cỏ, lao động, 1 trồng hoa, Gạch, Đoàn Thanh thùng, Trước làm cổng 2 sưu tầm Mới Phúc các loại 20/12/2017 chui bằng hoa hoa trai nước lọc, sưu tầm hoa Lao động, Lốp xe trồng hoa, ô tô con, Trước làm cổng 3 Nguyễn Thị Thái 10 Cũ sưu tầm 20/12/2017 chui bằng hoa trai nước lọc Trước Lao động, 20/12/20 cùng phụ 4 Nguyễ Đình Hải Tre, gỗ 20 cây Mới huynh làm 17 mái danh, 7
8. cưa lốp xe.. Lao động, sơn lốp Gỗ, sơn, Trước xe, rào, 5 Lò Văn Thắng đinh, Mới 20/12/2017 làm cổng thép cùng phụ huynh... Lao động Lấy sỏi, cùng phụ sưu tầm Nhóm giáo viên Trước huynh, 6 hoa, 100kg khu trung tâm 20/12/2017 trồng và phân, chăm sóc chấu cây, hoa, Cùng phụ Lao động, huynh trồng hoa, lấy đá cùng phụ Nhóm giáo viên to, sưu 7 Nhiều huynh khu Lun tầm hoa, trồng cây đào xanh, trồng bóng mát cây xanh Huy Nhóm giáo viên động 8 khu Tu San, Nậm phụ Mở, Đán Tọ huynh lấy ranh, 8
9. Sau khi thống nhất nhà trường giao cho công đoàn và đoàn thanh niên phân công và phụ trách kết hợp, tôi là người chỉ đạo, định hướng, giám sát từng nội dung công việc nhằm khắc phục những tồn tại kịp thời, cùng tham gia làm và chỉ đạo một số việc, theo dõi hướng dẫn từng nhóm, cá nhân thực hiện nhiệm vụ được phân công. Sắp xếp thời gian làm hợp lý không để ảnh hưởng tới công tác chuyên môn và nhiệm vụ chính của mỗi đồng chí, bên cạnh đó giáo viên kết hợp cùng cả phụ huynh khi đưa đón con đi học, tận dụng thời gian kết hợp phụ huynh cùng làm, vừa không mất công, mất buổi, vừa cùng phối hợp tốt trong công việc. Ví dụ: Ở trung tâm tôi sắp xếp thời gian phù hợp cho cán bộ, giáo viên, nhân viên cùng tham gia lao động với các bậc phụ huynh. Nhóm trồng hoa trồng tạo hình, loại hoa nào trồng chỗ nào cho phù hợp, cây xanh trồng chỗ nào, cây cảnh trồng ở đâu cho đẹp và hợp lý, trồng sen kẽ thế nào tôi hướng dẫn cụ thể, nhóm trang trí khu sắc màu dân tộc dán chữ, treo dây chai, lọ, treo lốp xe trồng hoa, sưu tầm và treo các đồ dùng, trang phục dân tộc Mông, Thái, nhóm sâu chai, lọ, lon, nhóm cùng đóng kệ hoa từ những cây gỗ mộc, chọn dáng cây mộc mạc, sần sùi, đẹp và cưa, đóng kệ mặt trên sơn các màu. Sau đó để bình hoa phía trên tạo nên sự đơn giản mà gần gũi, rễ hiểu, đẹp tự nhiên, phù hợp với điều kiên thực tế, độ cao của mỗi kệ vừa tầm với của trẻ để trẻ được ngắm, được tưới và chăm sóc, bên cạnh là những đường đi ngoằn nghèo được gắn bằng sỏi, những bậc bằng gỗ to sơn các màu, gắn cao thấp trẻ bước đi, những chiếc lốp xe sơn màu đổ sỏi nhẵn vào gắn những chiếc ô nhỏ phía trên, để trẻ ngồi chơi với sỏi bên những chiếc ghế được gắn từ những hòn đá xuối do phụ huynh kiếm. Riêng hòn non bộ giáo viên hơ xốp tạo hình, nhân viên nam, cùng sự hỗ trợ của anh em công trình gắn, đắp non bộ. Bên ngoài khuôn viên khu vui chơi tôi hướng dẫn nhân viên, giáo viên cưa lốp xe máy làm đôi sơn các màu rồi gắn đế xi măng đứng liên tiếp nhau tạo thành rào phía ngoài, bên trong giáo viên cùng phụ huynh trẻ tre, vót nan, sơn màu đan rào chữ X tạo nên vẻ đẹp tự nhiên, thu hút trẻ. Bên cạnh tôi không để chống các khu, tôi cho giáo viên, nhân viên 9
10. nhặt đá to vừa phải, không sắc nhọn xếp tạo hình và trở đất, bón phân trồng hoa, cây tế, cây dương xỉ tạo thành dãy hoa, cây mọc trong các kẽ đá rất đẹp theo kiểu thiên nhiên, phong phú. Ở bồn hoa các lớp tôi chỉ đạo và hướng dẫn trồng các loại cây cảnh, cây hoa và cách chăm sóc tạo cảnh đẹp toàn khu trung tâm, từ đó thu hút được sự quan tâm cúa các bậc phụ huynh, trẻ rất thích đến trường, yêu trường lớp, bạn bè, biết yêu thiên nhiên, biết chăm sóc và bảo vệ cây, hoa trong tất cả khu vực vui chơi... Khu chơi vận động trồng cỏ và hoa xung quanh tạo sự hấp dẫn, đẹp mắt cho trẻ khi chơi. Ảnh 1: Sưu tầm đồ dùng, trang phục triển lãm khu sắc màu dân tộc 10