Nội dung ghi bài môn Sinh học Lớp 12 - Bài 29+30: Quá trình hình thành loài

Nội dung text: Nội dung ghi bài môn Sinh học Lớp 12 - Bài 29+30: Quá trình hình thành loài

1. BÀI 29, 30 QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH LOÀI A. MỤC TIÊU BÀI HỌC: Qua bài học này, HS phải: BÀI 29 1. Về kiến thức: - Giải thích được sự cách li địa lí dẫn đến sự phân hoá vốn gen giữa các quần thể. - Giải thích tại sao các quần đảo lại là nơi lí tưởng cho quá trình hình thành loài mới, tại sao ở các đảo giữa đại dương lại hay có những loài đặc hữu. - Giải thích được quá trình hình thành loài bằng con đường lai xa và đa bội hoá. - Giải thích được sự cách li về tập tính và cách li sinh thái dẫn đến hình thành loài mới như thế nào. - Biết được tại sao phải bảo vệ đa dạng sinh học của các loài cây hoang dại cũng như các giống cây trồng nguyên thuỷ. 2. Về kĩ năng: - Phát triển kỹ năng phân tích kênh hình, kỹ năng so sánh, khái quát tổng hợp. - Kĩ năng làm việc độc lập với SGK. 3. Về thái độ: - Hình thành cơ sở khoa học sự tiến hóa của sinh giới. - Củng cố niềm tin say mê tìm hiểu thiên nhiên. B Nội dung bài học I. Hình thành loài khác khu vực địa lí: 1. Khái niệm cách ly địa lý: Là những trở ngại về mặt địa lí như: sông, núi, biển ngăn cản các cá thể của những quần thể cùng loài gặp gỡ và giao phối với nhau. 2. Cơ chế hình thành loài mới bằng con đường địa lý: - Loài mở rộng khu phân bố hoặc khu phân bố của loài bị chia cắt do các chướng ngại địa lí, các QT của loài có thể gặp các ĐK địa lý khác nhau và bị cách ly địa lý. - Trong các ĐK địa lý khác nhau, CLTN và các nhân tố tiến hóa khác tích lũy các ĐB và BDTH theo hướng khác nhau, tạo nên sự khác biệt về vốn gen giữa các QT, sự khác biệt này ngày càng lớn  khi đạt đến mức cách li sinh sản thì loài mới được hình thành. 3. Vai trò của cách li địa lí trong quá trình hình thành loài mới: - Ngăn cản các cá thể của các quần cùng loài gặp gỡ và giao phối với nhau. - Góp phần duy trì sự khác biệt về tần số alen và thành phần kiểu gen giữa các quần thể do các nhân tố tiến hoá tạo ra. 4. Đối tượng hình thành loài mới bằng con đường địa lý: - Xảy ra ở những loài ĐV và TV phát tán mạnh, phân bố rộng. - Xảy ra chậm chạp qua nhiều dạng trung gian. II. Hình thành loài cùng khu vực địa lí : 1. Hình thành loài bằng cách li tập tính và cách li sinh thái : a. Hình thành loài bằng cách li tập tính: a 1. Ví dụ: 2 loài cá trong một hồ ở Châu Phi có đặc điểm hình thái giống nhau, màu sắc khác nhau( đỏ và xám). - Trong tự nhiên, sống chung nhưng không giao phối. - Nuôi chung 1 bể có chiếu ánh sáng ánh sáng đơn sắc làm chúng trông cùng màu giao phối và sinh con a 2. Cơ chế: - Trong 1 quần thể xuất hiện một số biến dị làm thay đổi tập tính giao phối dẫn đến cách ly sinh sản với quần thể gốc và hình thành nên loài mới. b. Hình thành loài mới bằng cách ly sinh thái: b1. Ví dụ ( SGK) 1