Nội dung ghi bài học môn Ngữ văn Lớp 11 - Tuần 13

Nội dung text: Nội dung ghi bài học môn Ngữ văn Lớp 11 - Tuần 13

1. PHẨM CHẤT CỦA NGƯỜI CHIẾN SĨ CÁCH MẠNG TRONG “CHIỀU TỐI”- HỒ CHÍ MINH VÀ “TỪ ẤY” – TỐ HỮU. I.TÌM HIỂU CHUNG: 1.Tác giả: a. Hồ Chí Minh:(1890- 1969) - Là lãnh tụ vĩ đại của dân tộc VN, là danh nhân văn hóa thế giới. - Trong suốtc uộc đời, Người luôn xem văn chương là vũ khí quan trọng phục vụ có hiệu quả cho sự nghiệp CM. - Sự nghiệp văn học là bộ phận quan trọng trong sự nghiệp CM lớn lao của Người. b. Tố Hữu: (1920- 2002) - Được đánh giá là “lá cờ đầu của thơ ca CMVN hiện đại”. - Thơ Tố Hữu thể hiện lẽ sống, lí tưởng, tình cảm CM của con người VN hiện đại nhưng mang đậm chất dân tọc truyền thống. 2. Phẩm chất người chiến sĩ CM trong thơ ca CM: - Người chiến sĩ CM có lẽ sống, lí tưởng cao đẹp:sống là để đấu tranh chống áp bức bóc lột, đấu tranh cho độc lập, tự do, hạnh phúc của dân tộc và của nhân loại cần lao. - Sẵn sàng hi sinh thân mình cho cách mạng. - Là người giàu tình cảm, tha thiết yêu cuộc sống. - Sống, chiến đấu với một tinh thần lạc quan CM không gì dập tắt nổi. 3. Phẩm chất người chiến sĩ CM trong hai bài thơ: - Trong bài thơ “ Chiều tối”, người chiến sĩ CM có bản lĩnh phi thường, tư thế chủ động trong mọi hoàn cảnh và tấm lòng yaau nước, nhạy cảm. - Trong bài “Từ ấy”, người chiến sĩ CM có lòng yêu đời, say mê lí tưởng, hăng hái đấu tranh CM vì sự nghiệp chung của đất nước, nhân dân. II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN: BÀI “Chiều tối” – Hồ Chí Minh 1. Hoaøn caûnh saùng taùc taäp thô “NKTT”(Nguïc trung nhaät kí): HS gạch chân SGK 2. Xuaát xöù vaø caûm höùng saùng taùc baøi thô : - Chiều tối (Mộ) là bài thứ 31 của tập thơ NKTT. - Bài thơ được HCM viết trên đường chuyển lao, từ nhà lao Tĩnh Tây đến nhà lao Thiên Bảo vào cuối thu 1942 . 3. TÌM HIEÅU BAØI THÔ : a. Phaân tích noäi dung : * Böùc tranh thieân nhieân chieàu muoän: (2 caâu cuoái) Bức tranh thiên nhiên chốn núi rừng vào buổi chiều bao la, hùng vĩ được chấm phá đơn sơ bằng 2 hình ảnh mang đậm chất cổ điển phương Đông ( Đường thi ): - Một cánh chim chiều mỏi mệt tìm chốn nghỉ ngơi.
2. -Hình ảnh so sánh,bút pháp lãng mạn diễn tả niềm vui sướng vô hạn của nhà thơ trong buổi đầu đến với lí tưởng cm CM đã hơi dậy một sức sống m i, đem lại một cảm hứng sáng tạo m i cho nhà thơ . sống n (kh 2) -Suy nghĩ: Tôi buộc biểu hiện cho sự tự nguyện gắn “cái tôi” cá nhân vào “cái ta” chung của mọi người Để tình biểu hiện cho một tâm hồn trải rộng với cuộc đời, tạo khả năng đồng cảm sâu xa với hoàn cảnh của từng cá nhân cụ thể. Hồn tôi gắn với bao hồn khổ:tình hữu ái giai cấp, ông đặc biệt quan tâm đến quần chúng lao khổ -Hình ảnh: “Gần gũi-mạnh khối đời” mang tính ẩn dụ để chỉ đông đảo người cùng chung cảnh ngộ đoàn kết với nhau vì mục tiêu chung TH đã tì thấy ni vui và sức mạnh m i hông chỉ bằng nhận thức à còn ằng tình cảm mến yêu, ằng sự giao cảm của những trái ti .Quan niệm v l sống của ông à sự gắn ó hài hoà giữa “cái tôi” cá nhân và “cái ta” chung của mọi người c.Tình cả n ( kh 3) -Điệp ngữ mang tính khẳng định: “là”,các từ “con ,em, anh” và số từ ước lệ “vạn”nhấn mạnh khẳng định một tình cảm g/đ đầm ấm,thân thiết,nhà thơ cảm nhận được mình là thành viên trong đại gia đình quần chúng đau khổ -Từ ngữ: “kiếp phôi pha,cù bất cù bơ”biểu hiện cho tấm lòng đau xót của nhà thơ trước những kiếp đời bất hạnh và bày tỏ lòng căm giận trước những oan trái mà kẻ thù gây nên.  í tưởng cộng sản hông chỉ giúp cho ông có được l sống m i à còn giúp cho nhà thơ vượt qua t c ích ỉ hẹp hòi của g c tư sản để có được tình cả g c quý áu . Ngh thu t: Hình ảnh tươi sáng, giàu ý nghĩa tượng trưng; ngôn ngữ gợi cảm, giàu nhạc điệu; giọng thơ sảng khoái; nhịp thơ hăm hở. III. Ý nghĩa văn bản: Niềm vui lớn, lẽ sống lớn, tình cảm lớn trong buổi đầu gặp lí tưởng cộng sản. *Tổng kết: Niềm vui khi bắt gặp lí tưởng cách mạng.Tình cảm giai cấp và sự căm giận với những bất công ngang trái của cuộc đời
3.  Cụ thể hoá và nhấn mạnh TY của tác giả: TY đơn phương âm thầm, không có hi vọng những vẫn mang đầy đủ những sắc thái cung bậc của TY ( lúc rụt rè, khi hậm hực lòng ghen) . 2. Tình yeâu cao thöôïng, nhaân haäu, vò tha : - “ Nhưng không gợn bóng u hoài.” NVTT có ý định rút lui, trả lại sự yên tĩnh, thanh thản trong tâm hồn người mình yêu TY trong sáng, cao thượng: quên mình vì hạnh phúc của người mình yêu . - Lí trí thì bảo rút lui nhưng tình cảm thì lại: “ Tôi yêu em, yêu chân thành, đằm thắm khẳng định sự chân thành trong TY của mình: mãnh lực TY không giảm mà còn tăng lên . - Cầu chúc cho người mình yêu được hạnh phúc (có được người yêu “như tôi đã yêu em”) nhân cách cao thượng, vị tha, sự hi sinh trong TY và thái độ trân trọng người tình của tác giả. 3. Ngheä thuaät : - Ngôn ngữ thơ giản dị, trong sáng, hàm súc. - Giọng điệu thơ chân thực, sinh động, lúc phân vân, ngập ngừng, khi cương quyết, day dứt. III. YÙ NGHÓA VAÊN BAÛN : Ghi nhớ - SGK