Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Bài 43: Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ - Dương Văn Giàu

Một thấu kính hội tụ được đặt sát vào mặt trang sách (hình bên) hãy quan sát hình ảnh của dòng chữ qua thấu kính. Hình ảnh dòng chữ thay đổi như thế nào khi từ từ dịch chuyển thấu kính ra xa trang sách?

C1: Đặt vật ở xa thấu kính và màn ở sát thấu kính. Từ từ dịch chuyển màn ra xa thấu kính cho đến khi xuất hiện ảnh rõ nét của vật ở trên màn, đó là ảnh thật. Ảnh thật cùng chiều hay ngược chiều so với vật?

C2: Dịch vật vào gần thấu kính hơn. Tiến hành thí nghiệm như trên, có thu được ảnh của vật trên màn nữa không? Ảnh thật hay ảnh ảo? Ảnh cùng chiều hay ngược chiều so với vật.

ppt 20 trang minhlee 10/03/2023 3060
Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Bài 43: Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ - Dương Văn Giàu", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • pptbai_giang_vat_li_lop_9_bai_43_anh_cua_mot_vat_tao_boi_thau_k.ppt

Nội dung text: Bài giảng Vật lí Lớp 9 - Bài 43: Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ - Dương Văn Giàu

  1. §43. ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ (Vật lí 9) GVBM: Dương Văn Giàu
  2. I/ ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ II/ CÁCH DỰNG ẢNH III/ VẬN DỤNG
  3. Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ 1. Thí nghiệm C3: Hãy chứng tỏ rằng không hứng được ảnh của vật trên màn. Hãy quan sát ảnh a) Đặt vật ngoài khoảng tiêu cự của vật qua thấu kính và cho biết đó là b) Đặt vật trong khoảng tiêu cự ảnh thật hay ảo, cùng chiều hay ngược d< f chiều, lớn hơn hay nhỏ hơn vật. 2. Hãy ghi các nhận xét trên vào bảng 1
  4. Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ 1. Thí nghiệm 2. Hãy ghi các nhận xét trên vào bảng 1  Đối với thấu kính hội tụ - Vật đặt ngoài khoảng tiêu cự cho ảnh thật, ngược chiều với vật. Khi vật đặt ở rất xa thấu kính thì ảnh thật có vị trí cách thấu kính một khoảng bằng tiêu cự. - Vật đặt trong khoảng tiêu cự cho ảnh ảo, lớn hơn vật và cùng chiều với vật
  5. Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ II. CÁCH DỰNG ẢNH 1. Dựng ảnh của điểm sáng S tạo bởi thấu kính hội tụ. 2. Dựng ảnh của vật sáng AB tạo bởi thấu kính hội tụ. B C5: Vật sáng AB được đặt vuông góc A’ với trục chính của thấu kính hội tụ có F’ tiêu cự f = 12 cm. Hãy dựng ảnh F O A’B’của AB và nhận xét đặc điểm của A B’ A’B’ trong hai trường hợp: Hình 43.4a + Vật AB cách thấu kính một B’ khoảng d = 36 cm (hình 43.4a) + Vật AB cách thấu kính một B khoảng d = 8 cm (hình 43.4b) F’ F A’ A O Hình 43.4b
  6. Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ II. CÁCH DỰNG ẢNH 1. Dựng ảnh của điểm sáng S tạo bởi thấu kính hội tụ. 2. Dựng ảnh của vật sáng AB tạo bởi thấu kính hội tụ. III.VẬN DỤNG Bài 1: Hãy ghép mỗi phần a), b), c), d), e) với mỗi phần 1, 2, 3, 4, 5 để được một câu có nội dung đúng. a) Thấu kính hội tụ là thấu kính có 1. cho ảnh thật ngược chiều với vật b) Một vật đặt trước thấu kính hội tụ 2. cùng chiều và lớn hơn vật ở ngoài khoảng tiêu cự c) Một vật đặt trước thấu kính hội tụ 3. phần rìa mỏng hơn phần giữa ở trong khoảng tiêu cự d) Một vật đặt rất xa thấu kính hội tụ 4. cho ảnh ảo cùng chiều lớn hơn vật e) Ảnh ảo tạo bởi thấu kính hội tụ 5. cho ảnh thật có vị trí cách thấu kính một khoảng đúng bằng tiêu cự.
  7. Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ II. CÁCH DỰNG ẢNH III.VẬN DỤNG Bài 42-43.1: S’ Đặt một điểm sáng S trước một thấu kính hội tụ và nằm trong khoảng tiêu cự (như hình vẽ bên). Dựng ảnh S’ của điểm S qua thấu kính đã cho. S’ là ảnh S F’ thật hay ảnh ảo? F O Bài 42-43.3: Trên hình 42-43.3 có vẽ trục chính , quang tâm O, hai tiêu điểm F, F’ của một thấu kính, hai S tia ló 1, 2 cho ảnh S’ của điểm sáng S. F’ F O a) Vì sao em biết thấu kính đã cho là hội tụ? S’ b) Bằng cách vẽ, hãy xác định điểm sáng S.
  8. Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ II. CÁCH DỰNG ẢNH f =12cm III.VẬN DỤNG B C6: A’ I F’ Vận dụng kiến thức hình học, F A O B’ hãy tính khoảng cách từ ảnh đến d =36cm thấu kính và chiều cao của ảnh d’ =?cm trong hai trường hợp ở C5. Cho biết chiều cao h=1 cm Tóm tắt f = 12 cm h = 1 cm + Trường hợp 1 d = 36 cm B’ d’ = ?cm h’ = ? cm + Trường hợp 2 d = 8 cm I B d’ = ?cm h’ = ? cm F’ HD F A’ A O ABO A’B’O OIF’ A’B’F’
  9. Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ I. ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ II. CÁCH DỰNG ẢNH III.VẬN DỤNG B f =12cm C6: Tóm tắt I A’ O F’ h = 1 cm f = 12 cm F A H + Trường hợp 1: d = 36 cm d =36cm B’ + d’ = ?cm h’ = ? cm d’ =?cm HD ABF OHF OIF’ A’B’F’
  10. I/ ĐẶC ĐIỂM CỦA ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI THẤU KÍNH HỘI TỤ  Đối với thấu kính hội tụ - Vật đặt ngoài khoảng tiêu cự cho ảnh thật, ngược chiều với vật. Khi vật đặt ở rất xa thấu kính thì ảnh thật có vị trí cách thấu kính một khoảng bằng tiêu cự. - Vật đặt trong khoảng tiêu cự cho ảnh ảo, lớn hơn vật và cùng chiều với vật II/ CÁCH DỰNG ẢNH  Muốn dựng ảnh A’B’ của AB qua thấu kính (AB vuông góc với trục chính của thấu kính) chỉ cần dựng ảnh B’ của B bằng cách vẽ đường truyền của hai tia sáng đặc biệt, sau đó từ B’ hạ vuông góc xuống trục chính ta có ảnh A’ của A