Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 104: Tiết 104: Nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí - Trần Thị Thúy Diễm

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 104: Tiết 104: Nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí - Trần Thị Thúy Diễm

1. HÌNH 1
2. HÌNH 3
3. Bài 2: Trong các đề bài sau , đề bài nào thuộc bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống? A Tác giả Nam Cao và tác phẩm “Lão Hạc”. B Suy nghĩ của em về đạo lí : “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”. ÈnĐất ®»ngnước tasau và nghÜathế giới tđangêng trảiminh.qua một dịch bệnh C khủng khiếp covid 19 do vi rút corona gây ra, em có suy nghĩ gì về dịch bệnh này?. Cảm nhận của em về truyện ngắn “Chiếc lược ngà ” D của Nguyễn Quang Sáng?
4. II/ .T THẾ×m hiÓu NÀO bµiLÀ NGHỊ nghÞ LUẬN luËn VỀ vÒ MỘT métVẤN vÊn ĐỀ®Ò TƯ tƯ TƯỞNGtƯëng, , ĐẠO ®¹oLÍ lÝ? Bài tập 1: trong các ví dụ sau, ví dụ nào nêu lên tư tưởng, suy nghĩ của con người ? Ví dụ nào là đạo đức , lối sống của con người ? a.Thời gian là vàng b.Học đi đôi với hành tư tưởng, suy nghĩ tư tưởng c. Một mặt người bằng mười mặt của d. Uống nước nhớ nguồn đạo đức , lối sống đạo lí ThÕVấn nµođề lµtư méttưởng vÊn ,®Ò đạo lí là vấn đề thuộc lĩnh vực tư tưởng, tư tưëng ®¹ođạo lÝ?đức, lối sống của con người Ghi nhớ 1 KháiThếniệmnào là: NghịNghịluậnluậnvềvề một vấn đề tư tưởng, đạo lí là bàn về một vấnmộtđềvấnthuộcđề tư lĩnh vực tư tưởng , đạo đức , lối sống của con ngườiTư tưởng. đạo lí ?
5. Bài tập 2 TRI THỨC LÀ SỨC MẠNH Nhà khoa học người Anh Phơ răng –xit Bê cơn( Thế kỉ XVI-XVII) đã nói một câu nổi tiếng : “ Tri thức là sức mạnh”. Sau này Lê –nin, một người thầy của cách mạng vô sản thế giới lại nói cụ thể hơn: “ Ai có tri thức thì người ấy có được sức mạnh”. Đó là một tư tưởng rất sâu sắc. Tuy vậy, không phải ai cũng hiểu được tư tưởng ấy. Tri thức đúng là sức mạnh. Người ta kể rằng, có một máy phát điện cỡ lớn của công ti Pho bị hỏng. Một hội đồng gồm nhiều kĩ sư họp ba tháng liền tìm không ra nguyên nhân. Người ta phải mời đến chuyên gia Xten –mét –xơ.Ông xem xét và làm cho máy hoạt động trở lại. Công ti phải trả cho ông 10.000 đôla. Nhiều người cho Xten –mét –xơ là tham, bắt bí để lấy tiền. Nhưng trong giấy biên nhận Xten –mét –xơ ghi : “Tiền vạch một đường thẳng là 1 đôla. Tiền tìm ra chỗ vạch đường thẳng ấy là 9999 đôla”. Rõ ràng người có tri thức thâm hậu có thể làm được những việc mà nhiều người khác không làm nổi. Thử hỏi, nếu không biết cách chữa thì cỗ máy kia có thoát khỏi số phận trở thành đống phế liệu được không!?
6. I. T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò tƯ tƯëng, ®¹o lÝ Văn bản trên bàn về vấn đề gì? Vấn đề bàn luận vai trò của tri thức và người tri thức
7. I/ THẾ NÀO LÀ NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG , ĐẠO LÍ I. T×m hiÓu bµi nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò tƯ tƯëng ,®¹o lÝ - Nhà khoa học người Anh Phơ răng –xit Bê cơn( Thế kỉ XVI-XVII) đã nói một câu nổi tiếng :“ Tri thức là sức mạnh”. Đ1 - Sau này Lê –nin, một người thầy của cách mạng vô sản thế giới lại nói cụ thể hơn: “ Ai có tri thức thì người ấy có được sức mạnh”. - Tri thức đúng là sức mạnh. Đ2 - Rõ ràng người có tri thức thâm hậu có thể làm được những việc mà nhiều người khác không làm nổi. Đ3 - Tri thứcĐánh cũngdấu làcác sứccâu mạnhmang của cách mạng. luận điểm chính trong bài ? - Tri thức có sức mạnh to lớn như thế nhưng đáng tiếc Vị trí của nó ? là còn không ít người chưa biết quý trọng tri thức - Họ không biết rằng, muốn biến nước ta thành một Đ4 quốc gia giàu mạnh, công bằng, dân chủ, văn minh, sánh vai các nước trong khu vực và thế giới cần phải có biết bao nhà tri thức tài năng trên mọi lĩnh vực!
8. I/ THẾ NÀO LÀ NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG , ĐẠO LÍ + LĐ tri thức là sức mạnh → luận cứ: Tri thức có thể cứu cái máy khỏi số phận của một đống phế liệu. +LĐ tri thức cũng là sức mạnh của cách mạng →luận cứ cụ thể vai trò to lớn của người tri thức Việt Nam được nhiều nhà tri thức Việt Nam danh tiếng đi theo kháng chiến như kĩ sư Trần Đại Nghĩa, tiến sĩ Nguyễn văn Chỉ ra các luận điểm của văn bản? Huyên, các bác sĩ Tôn Thất Tùng, Đặng Văn Ngữ, nhà toán học Tạ Quang Các luận điểm ấy đã được làm sáng tỏ Bửu, Các nhà trí thức ấy đã đem tri thức của mình mà xây dựng các Bằng các luận cứ nào? ngành quân giới, giáo dục, y tế, góp phần to lớn đưa cuộc kháng chiến đến thành công. Trong cuộcEm khángcó nhậnchiếnxétchốnggì về chiến tranh phá hoại của đế quốc Mĩ, các giáo sư Đàmluận Trungđiểm vàĐồnlời, VũvănĐình? Cự đã huy động tri thức góp phần phá thủy lôi nổ chậm của địch, khai thông bến cảng. Và ngày nay, các nhà khoa học nông nghiệp, như Bùi Huy Đáp, Vũ Tuyên Hoàng, đã lai tạo giống lúa mới, góp phần tăng sản lượng nông nghiệp, làm cho nước ta không chỉ có đủ lương thực mà còn trở thành một trong những nước đứng hàng đầu về xuất khẩu gạo trên thế giới. →Luận điểm đúng đắn ,sáng tỏ; Lời văn chính xác, sinh động. Ghi nhớ 3: Yêu cầu về hình thức: Bài viết phải có bố cục ba phần có luận điểm đúng đắn, sáng tỏ ; lời văn chính xác , sinh động
9. I/ THẾ NÀO LÀ NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG , ĐẠO LÍ Ghi nhớ 1 Khái niệm : Nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí là bàn về một vấn đề thuộc lĩnh vực tư tưởng , đạo đức lối sống của con người Ghi nhớ 2 : yêu cầu về nội dung: Bài Nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí phải làm sáng tỏ vấn đề tư tưởng, đạo lí bằng cách giải thích ,chứng minh,so sánh, đối chiếu, phân tích để chỉ ra chỗ đúng (hay chỗ sai ) của một tư tưởng nào đó nhằm khẳng định tư tưởng của người viết. Ghi nhớ 3: Yêu cầu về hình thức: Bài viết phải có bố cục ba phần có luận điểm đúng đắn, sáng tỏ ; lời văn chính xác , sinh động.
10. I . T×m hiÓu bµi nghÞCâu luËn hỏi: vÒ mét vÊn ®Ò tƯ tƯëng ®¹o lÝ a) Văn bản trên thuộc loại nghị luận nào? b) Văn bản nghị luận về vấn đề gì ? Chỉ ra II. LuyÖnluận tËp điểm chính của nó. c) Phép lập luận chủ yếu trong bài này là gì? Cách lập luận trong bài có sức thuyết phục như thế nào?
11. VẬN DỤNG LÒNG BIẾT ƠN CỦA CON NGƯỜI TRONG CUỘC SỐNG ĐẠO LÍ: - ĂN QUẢ NHỚ KẺ TRỒNG CÂY -UỐNG NƯỚC NHỚ NGUỒN - Đưa ra những nhận xét, đánh giá ( Luận điểm) - Lập luận giải thích, chứng minh, phân tích để làm rõ chỗ đúng( hay sai) của tư tưởng, đạo lí
12. Câu 1 : ?.Thế nào là nghị luận về một vấn CHINH đề tư tưởng đạo lí? A.NA.Nghịghị luậnluận vềvề mộtmột vấnvấn đềđề tưtư tưởngtưởng đạođạo lílí PHỤC làlà bànbàn vềvề vấnvấn đềđề thuộcthuộc lĩnhlĩnh vựcvực tưtư tưởngtưởng ĐỈNH đạođạođứcđứclối lốisốngsốngcủacủaconcon người người. . EVERET B. Nêu giá trị nghệ thuật và nội dung của bài thơ, đoạn thơ . C . Một đáp án khác.
13. Câu 3 : Trong các đề bài sau đề bài nào thuộc bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí? CHINH A. Con trâu ở làng quê Việt Nam PHỤC B. Lòng biết ơn thầy cô giáo. ĐỈNH C. Đạolí “Uống nước nhớ nguồn EVERET ” D. Tác giả Kim Lân và tác phẩm “Làng”
14. Câu 5 : Điểm khác nhau giữa bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí và bài nghị CHINH luận về một sự việc, hiện tượng đời sống? PHỤC Bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng ĐỈNH đạo lí dùng giải thích, chứng minh để làm sáng tỏ các tư tưởng đạo lí EVERET quan trọng đối với đời sống Bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống đi từ sự việc, hiện tượng đời sống mà khái quát thành tư tưởng ,đạo lí
15. CHUẨN BỊ BÀI MỚI CÁCH LÀM BÀI VĂN NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÝ + Đoc các đề bài trong SGK trang 51, 52 và trả lời các câu hỏi + Đọc phần II và trả lời các câu hỏi theo hướng dẫn trong SGK + Xem trước ghi nhớ + Làm bài tập phần Luyện tập